PMS และ NMES เป็นเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ใช้กระตุ้นกล้ามเนื้อและระบบประสาท โดย PMS (Peripheral Magnetic Stimulation) เป็นการกระตุ้นด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ใช้รักษาอาการปวด และ NMES (Neuromuscular Electrical Stimulation) เป็นการกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเพื่อส่งเสริมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ
PMS (Peripheral Magnetic Stimulation)
หลักการทำงาน:
PMS ใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่สูง กระตุ้นกล้ามเนื้อและเส้นประสาทโดยไม่ต้องสัมผัสผิวหนังโดยตรง โดยเครื่องจะทำให้เกิดการหดและคลายตัวสลับกันตามความถี่ที่กำหนดไว้ คล้ายการสั่นกล้ามเนื้อ สำหรับผู้ที่มาภาวะกลืนลำบาก (Dysphagia) จะมีการกระตุ้นบริเวณด้านหลังส่วนบน บริเวณอกส่วนบน และกระตุ้นบริเวณคอด้านหน้า
การใช้งาน:
- รักษาอาการปวดกล้ามเนื้อและข้อต่อ เช่น ออฟฟิศซินโดรม
- กระตุ้นการทำงานของระบบประสาทส่วนปลาย
- ช่วยลดอาการปวดเรื้อรัง
- เพิ่มการไหลเวียนโลหิตในบริเวณที่ถูกกระตุ้น
ข้อห้ามและข้อควรระวัง
- ผู้ที่มีเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าในร่างกาย
- ผู้ที่ใส่ขดลวด
- ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์
- ผู้ที่มีอาการบาดเจ็บบริเวณที่ต้องกระตุ้น
NMES (Neuromuscular Electrical Stimulation)
หลักการทำงาน:
NMES ใช้กระแสไฟฟ้ากระตุ้นกล้ามเนื้อโดยตรง ทำให้กล้ามเนื้อเกิดการหดตัว ส่งเสรืมการเคลื่อนไหวของลูกกระเดือก และการยกตัวของกล่องเสียง ซึ่งเป็นกลไกป้องกันไม่ให้อาหารไหลเช้าสู่ทางเดินหายใจ
โดยนักกิจกรรมบำบัดจะเป็นผู้ประเมินตำแหน่งกล้ามเนื้อที่จะติดแผ่นกระตุ้น การเพิ่มความแรงของกระแสไฟ จะขึ้นอยู่กับความทนทานและการทำงานของกล้ามเนื้อผู้ป่วย จนกล้ามเนื้อหดตัวหรือผู้ป่วยรู้สึกอยากกลืน ใช้ระยะเวลากระตุ้น 30-60 นาที ขณะกระตุ้นผู้ป่วยสามารถออกกำลังกายกล้ามเนื้อที่ใช้ในการกลืน พูดคุย หรือฝึกกลืนไปพร้อมกันได้
การใช้งาน:
- ช่วยเสริมสร้างและฟื้นฟูกล้ามเนื้อ
- ช่วยลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ
- ใช้ในการฟื้นฟูผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านการเคลื่อนไหว
ข้อห้ามและข้อควรระวัง
- ผู้ที่ไม่สามารถควบคุมตนเองได้
- ผู้ที่ผ่าตัด มีเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าในร่างกาย
- ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์
- ผู้ที่มีโรคมะเร็งบริเวณลำคอด้านหน้า
สรุปความแตกต่างระหว่าง PMS และ NMES
เครื่อง PMS เป็นเครื่องกระตุ้นแม่เหล็กไฟฟ้า สามารถใช้กระตุ้นกล้ามเนื้อได้ลึก ใช้ในการกระตุ้นก่อนการรับประทานอาหาร ส่วนเครื่อง NMES เป็นเครื่องกระตุ้นไฟฟ้า สามารถใช้กระตุ้นพร้อมกับรับประทานอาหาร ออกกำลังกายปากหรือลิ้นร่วมด้วยได้ สามารถใช้ได้กับผู้ป่วยที่เจาะคอบางรายได้
