
นักอรรถบำบัดประเมิน ให้การบำบัด และให้คำแนะนำสำหรับบุคคลทุกวัยที่มีความบกพร่องทางการสื่อสารและกลืน ด้วยเทคนิคหลากหลาย เช่น การฝึกพูด การใช้ท่าทาง การสื่อสารทางเลือก การปรับอาหาร และการกระตุ้นกล้ามเนื้อ เพื่อเพิ่มความสามารถในการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ ลดปัญหาการกลืน และส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ขอบเขตความเชี่ยวชาญของนักอรรถบำบัด
นักอรรถบำบัดมีความเชี่ยวชาญในการจัดการกับปัญหาต่างๆ ดังนี้

ความผิดปกติของการพูดที่ไม่เกี่ยวข้องกับโรคหลอดเลือดสมอง
- การออกเสียงไม่ชัด (Articulation Disorders): ปัญหาในการออกเสียงพยัญชนะหรือสระบางเสียงอย่างถูกต้อง ทำให้ผู้อื่นฟังเข้าใจยาก โดยไม่ไ่ด้เกิดจากพยาธิสภาพในสมอง เช่น เส้นเลือดสมองแตก ตีบ ตัน
- การพูดติดอ่าง (Stuttering หรือ Fluency Disorders): การพูดที่ไม่ราบรื่น มีการติดขัด ซ้ำคำ หรือลากเสียง
- ปัญหาเกี่ยวกับเสียง (Voice Disorders): ความผิดปกติของระดับเสียง ความดัง คุณภาพเสียง หรือความก้องกังวานของเสียง มีปัญหาพยาธิสภาพของเส้นเสียง ทำให้เสียงผิดปกติ
ความผิดปกติของภาษาและการพูด จากโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
- ผู้ป่วยที่มีภาวะบกพร่องทางภาษาหรือสูญเสียการสื่อความ (Aphasia) จากหลอดเลือดสมองแตก ตีบ หรือตัน
- ผู้ป่วยที่มีอาการพูดไม่ชัดเนื่องจากความบกพร่องของกลไกประสาทที่ควบคุมอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการพูด (Dysarthria)
- ผู้ป่วยที่มีอาการพูดไม่ชัดเนื่องจากมีความบกพร่องของสมองที่ควบคุมโปรแกรมการพูด (Apraxia of Speech)

กระบวนการวินิจฉัยและบำบัด: นักอรรถบำบัดจะดำเนินการตามขั้นตอนที่เป็นระบบเพื่อช่วยเหลือผู้ที่มีปัญหา
การคัดกรอง (Screening)
การประเมินเบื้องต้นเพื่อระบุผู้ที่มีความเสี่ยงหรือมีสัญญาณของความผิดปกติ
การตรวจวินิจฉัย (Assessment)
การประเมินอย่างละเอียดโดยใช้เครื่องมือและวิธีการที่ได้มาตรฐาน เพื่อระบุประเภทและความรุนแรงของปัญหา รวมถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
การวางแผนการบำบัด (Treatment Planning)
การกำหนดเป้าหมายและแนวทางการบำบัดที่เหมาะสมกับความต้องการและศักยภาพของผู้ป่วยแต่ละราย
การบำบัดและฟื้นฟู (Therapy and Rehabilitation)
การใช้เทคนิคและกิจกรรมต่างๆ เพื่อพัฒนา ฟื้นฟูทักษะการสื่อสารและการพูดรวมถึงการให้คำแนะนำ ทดแทนการสื่อสารที่เหมาะสม แก่ผู้ป่วย, ผู้ดูแลและครอบครัว

ใครบ้างที่ควรเข้ารับบริการอรรถบำบัด ?
- ผู้ที่มีปัญหาการพูดหรือเข้าใจภาษาหลังโรคหลอดเลือดสมองหรือการบาดเจ็บที่สมอง, มีปัญหาการพูดและการกลืนจากโรคทางระบบประสาท (เช่น พาร์กินสัน, ปลอกประสาทเสื่อมแข็ง,ภาวะสมองเสื่อมที่ทำให้นึกคำไม่ออก พูดสับสน)
- ผู้ที่มีปัญหาเสียงผิดปกติ
ประโยชน์ที่ได้รับจากอรรถบำบัด
- ฟื้นฟูความสามารถทางภาษาทั้งด้านความเข้าใจและการใช้ภาษา ในผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง
- ฟื้นฟูคุณภาพเสียง และการใช้เสียงอย่างถูกวิธี มีประสิทธิภาพ
- ฟื้นฟูและลดความรุนแรงของการพูดไม่ชัด พูดติดขัด
- ทดแทนการสื่อสาร และเลือกใช้เครื่องมือช่วยการสื่อสาร (AAC) ที่เหมาะสม
- แนะนำวิธีการสื่อสารที่เหมาะสมแก่ผู้ป่วยแต่ละราย และสร้างความรู้ความเข้าใจให้ญาติและผู้ดูแลเกี่ยวกับความผิดปกติของการสื่อความหมายในผู้ป่วยหลอดเลือดสมองที่มีภาวะเสียการสื่อความ

อรรถบำบัดจึงเป็นศาสตร์ที่ช่วย “ปลดล็อกศักยภาพแห่งการสื่อสาร” ทำให้ผู้ที่มีความยากลำบากสามารถเชื่อมต่อกับโลกภายนอก แสดงออกถึงความต้องการและความรู้สึก และใช้ชีวิตได้อย่างเต็มศักยภาพ
**หมายเหตุ ไม่รวมการฟื้นฟูและกระตุ้นการสื่อความหมายในผู้ป่วยเด็ก ควรพบแพทย์พัฒนาการเด็ก และรับการประเมินแก้ไข ฟื้นฟูจากนักอรรถบำบัดเด็ก